Menu
Inwoneraantal:
101.321 (2018)
Vlag:
Bekijk:
Video Orihuela
Tot Orihuela behoren:
Lokatie: 28 km van kust
Orihuela Costa: 35 km
Torrevieja: 33 km
Orihuela in Vogelvlucht:
Historie. Dat is het kernwoord in vrijwel elk verhaal over Orihuela, de hoofdstad van het Vega Baja gebied. Dit is de regio waar de rivier de Segura stroomt. Het middeleeuws hart is de plek waar honderden jaren van geschiedenis de bezoeker overal in het gezicht staart. De plek waar elke rondgang door de smalle, kronkelige straatjes steeds nieuwe geheimen prijsgeeft. De erkenning voor die overdaad aan oudheden is velerlei. Sinds 1969 heeft het de officiële status 'historisch en monumenteel'. Niet minder dan vijf nationale monumenten staan er op loopafstand van elkaar. Een aantal dat menige veel grotere stad stikjaloers maakt. Daarnaast bulkt Orihuela van interessante musea, de ruïnes van een oud kasteel, een historische molen, paleizen en een klooster.
Orihuela is trots op haar verleden. Die gekoesterde identiteit blijkt uit de vele brochures en pamfletten die het toeristenkantoor uitdeelt aan bezoekers van de stad. Aparte boekwerkjes over de in het verleden gedrenkte fiestas, monumentale wandelroutes het oude palmbomenbos en musea grijpen allemaal terug naar toen.
Hoewel wordt aangenomen dat de eerste mensen al rond 20.000 jaar geleden in het gebied van Orihuela moeten hebben geleefd, zijn daarvoor geen harde bewijzen. Eerdere vondsten van menselijke resten hebben wel aangetoond dat 300 jaar voor Christus er sprake was van leven. Sindsdien hebben verschillende culturen (Visigoths, Cathageners, Romeinen en Moren) diepe sporen nagelaten in Orihuela. De Romeinen doopten de stad aanvankelijk Orcelis, veranderden het later in Aurariola, terwijl de Moren het Uryula noemden.
Het waren de Moren die de stad een belangrijke functie gaven in hun veroverde grondgebied. Dat blijkt uit de grote stadswallen en de, voor die tijd, luxe Arabische baden die zijn blootgelegd. Een ander bewijs van de Moorse interesse voor Orihuela is nog steeds in volle glorie te bewonderen. De Moren introduceerden een vernuftig irrigatiesysteem voor de agrarische omgeving, dat nog steeds wordt gebruikt. Onderdeel daarvan was het palmbomenbos, dat na de Palmeral in Elche de grootste is van Europa.
Orihuela is ondanks de diepe wortels ook een stad die in later jaren een wankele en onzekere identiteit met zich meetorst. De ligging, vlakbij de provincie Murcia, betekende dat de stad lange tijd een speelbal was in de 'strijd' tussen Murcia en de provincie Valencia. De stad pendelde verschillende keren tussen behorend bij de een en dan weer bij de andere provincie. Een studie in 2006 oordeelde dat Orihuela cultureel gezien in feite meer aansluit bij Murcia dan bij Valencia. Dat manifesteert zich in bijvoorbeeld uitspraak, architectuur, folklore, gastronomie en culturele evenementen.
Bovendien heeft Orihuela een lange geschiedenis van ontevreden inwoners. Dat heeft ertoe geleid dat opstandige delen van het grote grondgebied met succes zelfstandigheid hebben weten te bevechten. Voorbeelden daarvan zijn Pilar de la Horadada en San Miguel de Salinas.
Als het aan veel inwoners van de Orihuela Costa ligt, kan een nieuw hoofdstuk in die afscheidingsgeschiedenis niet snel genoeg worden geschreven. De roep van de Costa-bewoners om op eigen benen te staan, wordt met het jaar luider. De groeiende beweging om aan de kust een eigen gemeente los van Orihuela stad te stichten is begrijpelijk. De kille cijfers maken dat duidelijk. Minder dan 5 procent van het totale gemeentelijk budget wordt aan de kust besteed, terwijl dat gebied maar liefst 30 procent van de totale gemeentelijke belasting genereert. Dat is een recept voor verzet.
De middeleeuwse kern van Orihuela telt vijf nationale monumenten. Dat is veel voor willekeurig welke Spaanse stad. Zeker als men rekening houdt met de bescheiden omvang van de hoofdstad van het Vega Baja gebied. De lijst van de 'Trotse vijf' monumenten ziet er als volgt uit:
Onder de slogan 'Orihuela wacht op u' besteedt de stad veel aandacht aan het organiseren van gratis wandelingen met tourguides. Daarbij worden plaatsen van historische en culturele waarde aangedaan. Vanwege de enorme hoeveelheid aan interessante zaken in vooral de oude binnenstad, is er een keus uit verschillende routes. De wandelingen zijn voor maximaal vijftien personen. Mensen die met georganiseerde busreizen naar Orihuela komen, kunnen een speciaal op hun wensen toegesneden route laten ontwerpen.
Tijdens de 'erfenis routes' wordt uiteraard ruimschoots aandacht besteed aan de hierboven beschreven 'trotse vijf'. Maar er valt nog veel meer te zien tijdens de wandelingen. U kunt bijvoorbeeld ondergronds gaan in het museum van de Muur. Achter de kerk van de Santas Justa y Rufina ligt de ingang naar dit museum waar u afdaalt om de verborgen geschiedenis van Orihuela te leren kennen. Opgravingen hebben daar overblijfselen blootgelegd van oude arabische woningen uit de 12de eeuw en een reeks badhuizen, alsmede een groot deel van de oude stadsmuur. De ondergrondse wandeling over een redelijk groot gebied geeft een goed idee van het stratenplan uit die tijd. Er zijn ook archeologische vondsten zoals olielampen en voorwerpen van klei en keramiek te zien.
Een heel andere soort wandeling is opgezet rond Orihuela's bekendste 'zoon': de dichter Miguel Hernandez. Behalve zijn museum annex woonhuis voert deze route ook door de wijk San Isidro waar enkele honderden muurschilderingen zijn te bewonderen, die zijn geïnspireerd door het leven, werk en ideeën van deze dichter, wiens naam ook aan het vliegveld van Alicante is gegeven.
Een aan te raden wandeling in een natuurlijke omgeving voert u door de palmenbos van Orihuela, dat na de Palmeral van Elche de grootste in zijn soort is in Europa.
Andere musea die een bezoek waard zijn, zijn het Holy Week museum waarin aandacht wordt geschonken aan de geschiedenis van de paasviering in de stad, het museum voor Moren en Christenen met veel objekten en kledij van die jaarlijkse feesten en het regionaal Archeologisch museum waar het pronkstuk van de paasoptochten, de 'She devil', kan worden bekeken.
Veruit de twee belangrijkste feesten in Orihuela zijn die gedurende de Paasweek en de Moren en Christenen. Hoewel deze festiviteiten gemeengoed zijn in de hele provincie, is het een goed idee hiervoor Orihuela te bezoeken. De paasviering (Semana Santa) heeft het officiële predikaat van 'internationale toeristische interesse'. Dat is niet voor niets. Bijna nergens leeft de paasviering in al zijn spectaculaire uitingen van muziek, kledij, processies en berouw zo sterk als in de harten van de inwoners van deze stad. Van Palmzondag tot de Paasdag worden elke avond specifieke processies gehouden, die in het teken staan van de belangrijke momenten,die zich destijds in die week afspeelden. Dat gaat van Jezus' aankomst in Jeruzalem naar de kruisiging en uiteindelijk de wederopstanding.
Er is een grote variatie in deze processies. Tien verschillende broederschappen in de stad hebben elk hun specifieke verantwoordelijkheid voor delen van het programma. Veel bezoekers ervaren de grootse optocht op Goede Vrijdag als het hoogtepunt van de viering. Dan trekken 8.000 inwoners in kleding uit die tijd door de stad, vergezeld door 1.200 muzikanten, twee Romeinse legereenheden en een keur aan metershoge beeldpartijen waarin de paasgebeurtenissen visueel worden uitgebeeld. Anderen zijn juist het meest onder de indruk van de Stille Tocht die de avond daarvoor wordt gehouden. Een stoet trekt dan in volledige stilte, gehuld in een donkere toga met capuchon door de straten. Orihuela is op dat moment in volledige duisternis gehuld en er is slechts het schijnsel van de lantaarns, die de deelnemers met zich meedragen die flauwe lichtpuntjes geven.
Deze processie van berouw en boetedoening is zelfs voor veel ongelovigen een ontroerend schouwspel.
Wat Orihuela's paasviering het meest onderscheid van de festiviteiten in andere dorpen en steden zijn de kunstzinnige uitbeeldingen van de historische gebeurtenisen van weleer. De makers van deze tableaus zijn gerenommeerde kunstenaars.
De feesten van de Moren en Christenen worden in Orihuela eveneens heel groots aangepakt. De festiviteiten hebben verschillende elementen die in de meeste andere dorpen en steden ontbreken. De reeks parades en bijeenkomsten zijn uitgesmeerd over een hele week. Rond half juli wordt dan de bevrijding gevierd van de Christenen, die eeuwenlang onder het juk van de Moren zuchtten. De eerste bescheiden vieringen gaan terug naar 1579. De echt luisterrijke feesten en de huidige omvang er van, begonnen pas na het einde van de Spaanse burgeroorlog in 1939 vorm te krijgen. Dat was het moment dat Orihuela er van doordrongen was hoe belangrijk het was in vrijheid te leven.
De extravagante, kleurrijke en luide feesten van tegenwoordig vinden hun hoogtepunt tijdens de parades van de Christenen (op vrijdag) en de Moren (op zaterdag). Dat zijn de dagen dat de deelnemers in hun bloemrijke gewaden met vervaarlijke wapens door de straten trekken. Zij worden vergezeld door dansers, muzikanten, paarden, kamelen en praalwagens. Voordat het zover is zijn symbolisch dan al de gevechten tussen de Moren en Christenen nagebootst.
Maar Orihuela heeft ook een aantal evenementen op het programma staan, die uniek zijn voor de gemeente. De belangrijkste is zonder twijfel de optocht met 'La Gloriosa Ensena del Oriol'. Dat is een vogel, die lijkt op een zwarte adelaar, die rust op een ongeveer vijf meter hoge paal die versierd is met rode linten. Het is het symbool voor de kracht van Orihuela. Een aparte parade, een stille tocht en een bloemenhulde is er ook voor twee van de patroonsheiiligen, Justa en Rufina.
Dat de feestweek als groot en bijzonder te boek staat, mag blijken uit het feit dat zowel regionale als landelijke tv-zenders elk jaar uitzenden vanuit Orihuela.
Het theater Circo van Orihuela is een belangrijke plaats voor grotere theaterprodukties. Gelegen temidden van de monumenten van de oude binnenstad en de Segura rivier heeft dit gebouw een zeer bijzondere ontstaansgeschiedenis. Oorspronkelijk opende het theater in 1892 in Alicante(!). Vijftien jaar later werd besloten het steen voor steen af te breken en het in Orihuela te herbouwen. Ontworpen als een oud Frans circus had het aanvankelijk een capaciteit van 2.000 zitplaatsen. Maar ook in Orihuela leek het theater geen lang leven beschoren, raakte in verval en kreeg uiteindelijk in 1995 een drastische opknapbeurt. Tegenwoordig heeft het pand, dat zowel aan de binnen- als buitenkant uitbundige versieringen heeft, voorzien van alle moderne technologische snufjes die nodig zijn voor grote produkties. Een en ander is wel ten koste gegaan van de bezoekerscapaciteit, die tot 1.000 mensen is teruggebracht.
Een zeer groot jaarlijks terugkerend evenement is de middeleeuwse markt. Gedurende drie dagen, in het laatste weekend van januari, wordt de oude binnenstad getransformeerd in een middeleuwse vesting. De omvang van dit evenement doet vergelijkbare markten in de regio verbleken. Met honderden stalletjes, uitgestrekt over een lengte van ongeveer drie kilometer, doet Orihuela een serieuze poging de tijden van weleer te doen herleven. Ook met de kledij grijpen de deelnemers bij voorkeur terug naar de 'mode' van eeuwen geleden. Er zijn veel oude ambachten te bewonderen zoals steenhouwers, juwelenmakers en wevers. Poppelspelers, drummers en muzikanten die oude instrumenten bespelen, zijn overal te zien. Tijdens veel van de inmiddels meer dan twintig edities vertoonden ook buikdanseressen hun kunsten. Vaste prik zijn de vele muziek-, dans- en theatervoorstellingen.
Bewoners van de Orihuela Costa kunnen tijdens de drie dagen gebruik maken van gratis bussen die tussen de stad en de kuststrook pendelen.
